2019-11-08 Oberammergau en Evi Pannekoek

Vanmorgen in alle rust opgestaan. Het is koud geweest vannacht, maar niet in ons bed., haha... maar anyway, we hebben bedacht om vanochtend met de benenwagen het dorp te gaan verkennen. Je kunt er zomaar een paar uur rondhobbelen, er is best veel te zien. De fotografe heeft heel veel foto's gemaakt van de beschilderde gevels. Het wordt hier Lüftlmalerei genoemd. Heel veel gevels zijn door kunstenaars onder handen genomen. En verder hebben we gezien dat er hier heel veel Holzschnitzereien zijn, waar ze houten figuren uit hout snijden. We verkennen een heuse kerstwinkel. Allemachtig wat een keus, daar zou ik nou keuzestress van krijgen.  We kuieren door het dorp, maar een leuke koffietent zien we eigenlijk niet, dus we lopen langs een bakker weer terug naar ons appartement.

Daar maken we een koffietje (ja, de melkopschuimer is mee!) en later eten wij een broodje en maken we een bak sla voor de lunch. Om een uur of 1 vertrekken we naar Oberau. Daar gaan we op bezoek bij een zoon van een nicht van Ma van de Pannekoeken-kant. Die nicht is in de jaren-40 naar Duitsland vertrokken en daarna is er met haar, maar ook met haar vader (broer van mijn Opa Pannekoek) geen contact meer geweest. Ik heb contact met hen opgenomen, omdat ik nog steeds op zoek ben naar het antwoord op de vraag waarom Opa Pannekoek in 1943 gearresteerd werd en in Kamp Vught gevangen gezet werd. Die nicht van Ma is 15 jaar ouder dan ma, dus ik hoop dat zij had meegekregen waarom Opa opgepakt was.

Walter en zijn vrouw ontvingen ons thuis in Oberau (bij Garmisch-Partenkirchen). Hij is 69 en dus van na de oorlog. Van tevoren had hij gezegd, dat hij ons zou meenemen naar zijn moeder Evi. Zij is geboren in 1923 en was dus op het moment van de arrestatie van Opa 20 jaar oud. Zij woont in Garmisch-Partenkirchen in een Pflegeheim met verzorging 24u per dag. Everdina, een zus van Walter, komt daar ook naar toe. De bedoeling is om in het restaurant te gaan zitten en daar met elkaar te babbelen. Maar dat loopt ff anders. Als we binnenlopen, horen we al zingen. Een mevrouw op gitaar begeleidt de dames (heer heb ik geloof ik niet gezien) en ze hebben het hoogste lied. Walter neemt zijn moeder in de rolstoel mee uit het gezelschap en we gaan zitten in een zitje in een hal.

Ik stel me voor als een kleinzoon van Ome Wim en er verschijnt wel een blik van Oh ja, oom Wim. Walter had al gezegd dat haar geheugen soms ff weg is, maar ook zomaar weer terug kan komen. Dan pak ik foto's uit de tas. Het zijn foto's van voor de oorlog nog. Daarop staan haar vader en moeder, zij zelf als kinderen met haar broer en zus. En ook foto's van haar Opa en Oma Pannekoek, van de Jamin-winkel uit Brummen. En dan ineens roept ze met een brede glimlach "wij zeiden altijd Jamin, Jamin, daar zit de schimmel in". Grappig dat zoiets dan zo ineens naar boven borrelt. Dan zegt ze ineens Ome Wim was in de oorlog gevangen. Dan vraag ik natuurlijk door. Of zij weet hoe dat kwam, waarom Ome Wim gevangen was genomen. Ze aarzelt heel lang, je ziet de bovenkamer op volle toeren draaien, ze haalt steeds adem om wat te zeggen, ik wil het er wel uittrekken, maar het komt niet zo vlot. Dan  zegt ze, "hij had de Duitsers verraden, maar precies weet ik het ook niet meer". Ik probeer nog wat door te vragen, maar dan wil ik haar gedachten niet nog meer belasten en gaan we door met de foto's. Ze herkent iedereen wel die er op staat. Het wordt "eine gemütliche Runde" en we praten en lachen wat. Zij zijn ook niet zo vaak in Nederland geweest. Maar waren er wel toen Evi's zus Jenny is overleden. Op een gegeven moment brengen we nicht Evi terug naar haar kamer, best een aardig appartement, ook wel eens leuk om binnen te kijken in zo'n instelling in een ander land. Er zit een mooi balkon aan en het gebouw oogt haast een beetje als een hotel...

Dan rijden we terug naar Oberau. Walter laat ons zijn domein "im Keller" zien. Hij zit in de wereld van het modelvliegen. Bouwt zelf modelvliegtuigen, maar jureert ook bij wedstrijden modelvliegen, nationaal, maar ook internationaal. Daar trekt hij in de camper naar toe. Binnen heeft de vrouw van Walter de tafel mooi gedekt voor een "Abendbrot". Ze heeft echt haar best gedaan en het gezellig aangekleed. We schuiven meteen aan tafel. Hoe gek is dat! Elkaar nog nooit gezien hebben en dan zo onthaald worden en ook gezellig en over best ingewikkelde dingen kunnen praten. Heel bijzonder.

Na de maaltijd zet Walter een film op. Deze film is een aantal jaren geleden gemaakt door een filmmaakster uit Köln. In haar film blikken twee dames (onder wie dus Evi) terug, die in hun jonge jaren tegen een leuke Duitser aanliepen. En dat was in de oorlogsjaren natuurlijk lastig. Zij vertellen over hun belevenissen van die jaren. Zij praten er vrij open over. Walter gaat proberen om de film voor mij te branden, misschien krijg ik hem deze vakantie nog mee... we zullen het zien.

Na de film laat ik nog wat documenten zien, die ik niet aan Evi had laten zien. O.a. de rouwbrieven van hun overgrootouders G.J. Pannekoek-Vervoort uit Brummen. Zij vinden het zichtbaar leuk om het te zien. Dan om een uur of 9 stappen we weer op. Walter geeft aan, dat hij het heel leuk vond om ons te ontmoeten. Ik zeg "dankeschön" dat zij zo bemiddeld hebben om ons voor te stellen aan zijn moeder. Walter geeft aan, dat het zeker ook aan de manier lag, waarop wij zijn moeder benaderden en dat compliment steken wij dan maar weer in de zak. Het heeft mijn grote vraag nog niet opgelost, maar hij nodigt ons uit om nog eens bij zijn moeder langs te gaan. Maandag gaat hij weer en dan zijn we welkom. En dat gaan we ook zeker doen. Misschien is het dan wat uitgeborreld in haar bovenkamer en kan ze zich nog wat bijzonders herinneren. We weten het niet. Daarover later meer... Eerst maar eens tukken en zelf ook de boel weer op een rijtje zetten.